Wat te doen bij headshaking?

Voor veel eigenaren lijkt het alsof hun paard plots is begonnen met headshaken, maar achteraf gezien blijkt vaak dat er al langere tijd diverse signalen zijn geweest. Er komt ontzettend veel bij deze aandoening kijken, en daarom deel ik in dit artikel 'Wat te doen bij headshaking'.  Dat is tevens ook de titel van mijn e-book, welke een soort handleiding vormt voor de deelnemers aan mijn programma de Headshaking Guide.

Er wordt veel bestempeld als zijnde headshaker, maar toch blijkt dat label lang niet altijd te kloppen. Er zit namelijk een verschil tussen de manier van schudden waarbij een bewuste beweging wordt gemaakt. (bijvoorbeeld om een vlieg te verjagen of in een jolige bui) Of een ongecontroleerde tic (ziet eruit alsof het paard een stroomstoot krijgt toegediend) die hoort bij het headshaking-syndroom.  Ik heb eerder al een artikel geschreven over het verschil tussen hoofdschudden en de tic van het headshaking-syndroom, welke je hier kunt lezen. 

Het is belangrijk om dus eerst onderscheid te maken in de manier van hoofdschudden. Want wanneer het paard een bewuste beweging maakt dan kan dit allerlei redenen hebben, maar dan is er geen sprake van het headshaking-syndroom. En dan vergt dat een andere benadering en aanpak dan wanneer dit wel het geval is.  Het bespaard dus tijd en geld. 

In mijn gratis masterclass 'Eerste hulp bij headshaking'  deel ik ook een aantal voorbeelden aan de hand van korte video's, laat ik op een duidelijke manier de verschillen zien. Zodat jij dan eigenlijk al direct weet onder welke categorie jouw paard valt. 

Wanneer je een duidelijke ongecontroleerde tic ziet bij jouw paard, is er hoogstwaarschijnlijk sprake van het headshaking-syndroom. Je wilt dan vervolgens eerst een aantal dingen uitsluiten.  Denk bijvoorbeeld aan afgebroken kiezen, ontstekingen aan één van de kiezen, in de neus of voorhoofdholtes of bijvoorbeeld in het oor en ook eventuele tumoren en fracturen op het hoofd wil je uitgesloten hebben. Daarom is het aan te raden om deze zoektocht te  starten bij een erkend paardenarts. Wel zou ik je de tip mee willen geven om specifiek deze bovengenoemde factoren te willen uitsluiten. 

Deze factoren zoals ontstekingen, fracturen en zelfs tumoren kunnen vergelijkbare klachten geven als het headshaking-syndroom. Als je dit dus niet eerst uitsluit, maar vervolgens wel allerlei dingen gaat proberen dan kan dit dus voor ongewenste reacties zorgen. Dat wil je ten alle tijden voorkomen. 

Er is een reden waarom ik je echt wil adviseren om met de specifieke vraag voor uitsluiting van de bovengenoemde factoren naar een paardenarts te gaan. 

Reguliere benadering

Er is namelijk geen standaard protocol die paardenartsen hanteren als het gaat om headshaking. Zo komt het veel voor dat er wordt geadviseerd een pollennetje of een uv-werend masker te proberen. Of dat er eerst allerlei medicatie wordt voorgeschreven in de hoop dat deze klachten onderdrukken of iets vertellen over een mogelijke oorzaak.  Dit is dus geen oplossing voor het onderliggende probleem. 

Reguliere behandeling

Daarnaast werken enkele klinieken ook met de zogenoemde PENS behandeling, welke na een proefperiode op medicatie wordt ingezet om de zenuw 'te resetten'.  Echter zie je het succespercentage van deze behandeling ieder jaar meer zakken en moeten paarden steeds onder behandeling blijven om de klachten steeds de pas af te snijden.  Een echte oplossing is het in mijn optiek niet.

Iedere arts kijkt op zijn of haar eigen manier naar deze problematiek. Voor veel artsen is dit een hoofdpijndossier waarop ze ook geen antwoord of oplossing kunnen geven.  Ik geloof wel oprecht dat iedere paardenarts met de beste bedoelingen paarden proberen te helpen met de middelen die zij hebben. Maar het blijft toch symptoombestrijding.

Supplementen

Zodra je de term 'headshaking' opzoekt dan krijg je direct allerlei supplementen aangeboden. Bij de één nog mooiere beloftes dan de ander. Ieder jaar komen er meer druppels, poedertjes en pillen op de markt om 'headshaking' te bestrijden.  Maar behalve een lege portemonnee, wat levert dit je eigenlijk op?

Er bestaat geen gouden pil die de headshakingsklachten van jouw paard op magische wijze oplost. Laat ik daar heel duidelijk over zijn.  En dat begrijp je zelf ook wel, als je tenminste ook de kennis hebt over de onderliggende oorzaak van dit headshaking-syndroom. Een beklemming of beschadiging aan één van de craniale zenuwen los je niet op met een druppeltje, poedertje of pilletje. Dat is best logisch toch? Lees hier meer over de onderliggende oorzaak van het headshaking-syndroom in dit artikel wat ik erover heb geschreven.

Alle supplementen vallen ongeacht de vorm, allemaal in de categorie symptoombestrijding. Het is geen echte oplossing, maar een manier van onderdrukken van de klachten welke in veel gevallen niet of nauwelijks werkt. 

Maskers & Neusnetjes

Naast supplementen worden er ook veel verschillende soorten maskers en neusnetjes aangeboden. Speciale UV werende kappen,  vliegenmaskers, neusnetjes, zelfs zonnebrillen, en zogenaamde kalmerende maskers worden aangeboden voor paarden met headshaking. 

Ook al deze bovengenoemde opties zijn geen echte oplossing voor jouw paard met headshaking. Toch kun je ze wel tussentijds inzetten om het je paard iets comfortabeler te maken terwijl je toewerkt naar een oplossing.  Hieronder geef ik een aantal voorbeelden van hoe je dit eventueel kunt inzetten. 

Neusnetje. Houd geen pollen tegen, maar biedt het paard een mogelijkheid tot een andere prikkel waarbij de hersenen worden afgeleidt van de pijn. Hierdoor zie je minder tics. Niet ieder paard heeft voorkeur voor een neusnetje. Er zijn namelijk ook paarden die een neusnetje heel vervelend vinden en juist extra gaan schudden.

UV werende kap of zonnebril, wanneer een paard gevoelig is voor de zon. Hierdoor kun je het voor jouw paard iets comfortabeler maken op zonnige dagen. Het is echter geen oplossing. Een kanttekening van de zonnebril is dat de band ook voor extra druk op de kaak kan zorgen wat paarden als vervelend kunnen ervaren of waardoor ze extra gespannen raken. 

Therapieën

Uiteraard worden er ook verschillende therapieën aangeboden voor headshakingsklachten. Een veelbesproken optie is bijvoorbeeld; cranio sacraal therapie of fascia release therapy. Toch zijn de resultaten daarvan erg wisselend. In de praktijk heb ik al echt honderden klanten gehad die eerder al een vorm van cranio sacraal hebben laten toepassen bij hun headshaker. Helaas was dit niet volledig met het gewenste resultaat. De therapievormen an sich garanderen dus geen oplossing. 

Maar waarom helpt het dan bij sommige wel, vraag je je mogelijk af?

Het gaat om de visie van de persoon die deze therapievormen uitvoert. Er is een groot aanbod aan allerlei therapeuten, maar bij het grootste gedeelte van deze therapeuten hebben een gebrek aan kennis. Ze hebben misschien wel de tools om jouw paard te helpen, maar niet de visie en de kennis om die op de juiste manier in te zetten. En daarom zijn therapievormen geen onderdeel van een kant en klaar pakket. 

Waarschijnlijk vraag je je nu nog steeds af, wat te doen bij headshaking? Als dit geen echte oplossing kan garanderen, wat dan wel?!

1. Uitsluiten.

Het is dus echt verstandig om eerst al een aantal dingen te gaan uitsluiten. Er is namelijk altijd een kans aanwezig dat er een ontsteking of afgebroken kies aanwezig is bij je paard, die vergelijkbare klachten veroorzaakt als bij het headshaking-syndroom. Als je dan vervolgens gaat investeren in een oplossing die niet werkt, dan zou dat natuurlijk zonde zijn naast dat je ook het leven van je paard in gevaar kan brengen.  

2. Onderzoeken van de triggers

Er bestaat geen kant en klare oplossing voor een paard met het headshaking-syndroom. Dit heeft de simpele reden doordat er meerdere vormen van het headshaking-syndroom bestaan. Iedere vorm heeft zijn/haar eigen triggers en een andere onderliggende oorzaak, ook al tonen de klachten grotendeels hetzelfde. Het is daarom dus van belang om te onderzoeken welke triggers  een rol spelen bij jouw paard om de vorm te kunnen achterhalen. Dit wil je doen voor een periode van minstens 30 dagen om een volledig beeld te krijgen.

3. Resultaten analyseren en een vorm vaststellen.

Zodra je dus weet, deze trigger speelt een rol in het schudden van mijn paard, kun je heel gericht gaan kijken naar welke zenuw relevant is. Iedere zenuw heeft namelijk zijn eigen functie. Wanneer je paard bijv. gevoelig blijkt te zijn op UV straling, dan zal dat niet de trigeminus zenuw zijn. En dat klinkt misschien logisch, maar in de praktijk zie ik het daar nogal eens misgaan. Er wordt enkel maar op de trigeminus gefocust terwijl er nog 11 andere craniale zenuwen zijn die het hoofdschudden bij je paard kunnen veroorzaken. Zodra je dus een beeld hebt over de trigger, weet je welke vorm dat is en welke zenuw daarbij hoort. Zodra je dat duidelijk hebt, kun je dus een stappenplan gaan maken.

4. Stappenplan maken 

Eigenlijk kijk je dus naar de elementen die een invloed hebben op de betrokken schedeldelen en zenuwen bij deze vorm van headshaking. Vervolgens ga je heel gericht kijken naar de huidige situatie van jouw paard. En op basis daarvan ga je kijken hoe jij deze elementen op een positieve manier kunt gaan beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan een gebitsbehandeling van een speciale tandarts, of het veranderen van voeding, het onder controle krijgen van hormonen, het inzetten van massage of een professionele behandeling. 

5. Stappenplan uitvoeren

Je kunt er nog zoveel tijd insteken aan onderzoeken, het vaststellen van de vorm, het maken van een stappenplan. Zolang je het niet gaat uitvoeren, veranderd er niets. Zelfs een halve aanpak is niet voldoende. Dit lijkt misschien heel logisch als je het zo leest, maar in de praktijk zie ik dit nogal eens misgaan. En natuurlijk kan het soms best even aanvoelen als een drempel om die stappen te gaan zetten. Daarom doen we dat in mijn programma de Headshaking Guide, zeker ook bij de eerste stappen vaak samen. 

Ik deel mijn belangrijkste tips met jou in korte praktische video's, zodat jij sneller kunt afrekenen met de headshakingsklachten van jouw paard!

Geen abracadabara wel A B C!

Niet eerst alles uitproberen in de hoop dat iets werkt, maar stap voor stap met een logische en bewezen aanpakstrategie!