Het verschil tussen ‘onschuldig’ schudden met het hoofd en het headshakingsyndroom.

Wanneer je het woord 'Headshaking' letterlijk vertaald naar het Nederlands dan is dat een breed en ongrijpbaar begrip. Niet ieder paard dat schud met zijn/haar hoofd is per definitie een paard met het headshaking-syndroom.  Daarom wil ik in dit artikel toelichten wat het verschil tussen 'onschuldig' hoofdschudden en het headshaking-syndroom is. 

Ieder paard schud wel eens met zijn/haar hoofd. Waar dit bij de één is vanwege een jolige bui of een pluk manen die even niet lekker zit kan dit bij een ander geval zo zijn dat dit voortkomt uit een zenuwblokkade of zenuwschade.

Zodra je paard een paar keer schud als hij/zij in een jolige bui is en daarmee het hoofd een keer opzij gooit dan maakt dat je paard nog geen headshaker. Sterker nog, dit is volkomen normaal paardengedrag.

Ook kan het zo zijn dat je jouw paard ziet schudden vanwege vliegjes of mugjes. Ook dat wil nog niet direct zeggen dat jouw paard een headshaker is. Je hebt zeker headshakers die erg heftig kunnen reageren op vliegen. Vliegen kunnen nu eenmaal erg irritant zijn waardoor paarden gaan schudden omdat dit soms de enige manier is om hier vanaf te komen.

Stel jouw paard schud op vliegen dan is het belangrijk om een aantal zaken in je achterhoofd te houden. In sommige periodes en omgevingen zijn er erg veel mugjes of vliegen te vinden bij de paarden. Soms zijn de mugjes zelfs zo klein dat je ze met het blote oog niet goed kunt zien. Mocht je daarom het vermoeden hebben dat je paard is begonnen met headshaking. Houd dan al goed in de gaten of er op dat moment (kleine) vliegjes of muggen aanwezig zijn. Als een paard wordt aangevallen door vliegen dan is het niet zo heel gek dat een paard met het hoofd begint te schudden. Maar ook in de manier van schudden zit erg veel verschil bij een echte Headshaker of een paard dat nog redelijk (onschuldig) een keer met zijn/haar hoofd schud.

Dat verschil is als volgt..

Bij een paard met het headshaking-syndroom ziet dit eruit als een tic. Het paard schud dan ongecontroleerd met het hoofd. Dit is vaak een hele vlugge beweging die zich niet laat stoppen. De beweging kan zowel horizontaal als verticaal zijn.  Als je niet goed kunt bedenken hoe een zenuwtic er uitziet dan zou je een persoon met de aandoening ‘tourette’ met fysieke verschijnselen als voorbeeld kunnen nemen. Personen met deze aandoeningen krijgen ook diverse tics waarin ze ongecontroleerde bewegingen maken. Deze bewegingen zijn heel snel en met veel kracht.

Bij een paard dat vanwege irritatie door bijvoorbeeld een irritante vlieg met zijn/haar hoofd schud is dit vaak een grotere beweging die minder snel gaat en waarbij het paard eigenlijk bewust schud om van de vlieg af te komen. Deze beweging is in de meeste gevallen herhaaldelijk opzij, tot schudden met het hele lichaam of met grote bewegingen omhoog en omlaag.

Er is dus een duidelijk verschil in het schudden zichtbaar. Toch wil dat niet zeggen dat er dan helemaal niets aan de hand is met je paard. Tussen het headshaking-syndroom en ‘onschuldig’ hoofdschudden zit namelijk nog een grijs gebied. Dit maakt het er niet altijd makkelijker op om te ontdekken wat er nu precies aan de hand is met je paard. Om je dit stukje beter te laten begrijpen wil ik even wat belangrijke achtergrond informatie met je delen.

Bij het headshaking-syndroom is er ook een onderliggende oorzaak. Dit kan bijvoorbeeld een beknelde zenuw zijn waardoor er als het ware een soort storing ontstaat maar ook een beschadigde zenuw die bijvoorbeeld beschadigd is geraakt bij een ongeluk. Dat is overigens niet het enigste probleem wat een headshaker dan heeft. Want om die zenuwen gebeurt nog veel meer. Er zijn zelfs allemaal systemen in het lichaam aanwezig die ervoor zorgen dat het zenuwstelsel optimaal functioneert. Wanneer er dus sprake is van een beklemming of schade dan is ook dit systeem aangetast. Daarnaast worden zenuwen omgeven door zachte weefsels als bindweefsel en spierweefsels. Als deze gezond zouden zijn, dan zou de zenuw zelfstandig en relatief snel herstellen maar dit is eigenlijk nooit het geval. 

Er is namelijk nog een reden waarom zo’n zenuw niet meer goed werkt. En die ligt vaak in het feit dat de zachte weefsels rondom dat stukje zenuw spanning bevatten en daardoor veel afvalstoffen opslaan, de doorbloeding verminderd en dit zelfs ook de functie van de schedelplaten beïnvloed. De functie van de schedelplaten zijn weer van belang voor een goedwerkend zenuwstelsel en het zelf herstellend vermogen in het lichaam.

Er komt dus nog veel meer bij kijken dan alleen zenuwen. Dat maakt het ook lastig om te ontdekken wat er nu precies aan de hand is en om de veroorzakende zenuw vast te stellen. Ook als je paard dus geen echte headshaker is wil het niet zeggen dat jouw paard geen druk op zijn/haar hoofd heeft. Een heel groot percentage van de paarden heeft in meer of mindere maten last van schedelcompressie.  Dit varieert van een beetje druk tot een flinke hoofdpijn. Wanneer een paard hoofdpijn heeft kan dit er ook voor zorgen dat een paard gevoeliger wordt op het hoofd en daarom vliegen minder goed kan verdragen.

In beide gevallen is het aan te raden om je paard eens na te laten kijken door een expert op dit gebied. Er komt namelijk zoveel bij kijken om een goed beeld te krijgen van je paard en daar is speciale kennis voor nodig. Daarnaast is het uiterst belangrijk dat er niet alleen naar het hoofd gekeken wordt maar naar het gehele lichaam, de lichaamsprocessen en systemen om onderliggende oorzaken zoals bijvoorbeeld (hoofd)pijn uit te sluiten.

Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel een beter beeld hebt gekregen van het verschil tussen 'onschuldig' hoofdschudden en het headshaking-syndroom.  Wil je meer over dit onderwerp lezen? Dan raad ik je aan om hier ook mijn artikel over 'Wat is headshaking?' te lezen. 

Bekijk dan mijn (gratis) online masterclass 'Eerste hulp bij Headshaking'. In deze online masterclass  neem ik je mee in de wereld van het headshaking-syndroom en ontvang je alle relevante informatie die jij als eigenaar of ruiter nodig hebt om je paard te kunnen gaan helpen om weer schudvrij te worden!