Het verschil tussen hoofdschudden en de tic van het headshaking-syndroom

Wanneer je het woord 'headshaking' letterlijk vertaald naar het Nederlands dan is dat een breed en ongrijpbaar begrip. Ik merk dat dit nogal eens leidt tot verwarring en verkeerde diagnoses bij paarden. Gelukkig is niet ieder paard dat schud met zijn/haar hoofd is per definitie een paard met het headshaking-syndroom.  Daarom ga ik in dit artikel dieper in op het verschil tussen hoofdschudden en de tic van het headshaking-syndroom. 

Ieder paard schud wel eens met zijn/haar hoofd. Waar dit bij de één is vanwege een jolige bui of een pluk manen die even niet lekker zit kan dit bij een ander geval zo zijn dat dit voortkomt uit een zenuwblokkade of zenuwschade.

Zodra je paard een paar keer schud als hij/zij in een jolige bui is en daarmee het hoofd een keer opzij gooit dan maakt dat je paard nog geen headshaker. Sterker nog, dit is volkomen normaal paardengedrag.

Ook kan het zo zijn dat je jouw paard ziet schudden vanwege vliegjes of mugjes. Ook dat wil nog niet direct zeggen dat jouw paard een headshaker is. Natuurlijk heb je zeker paarden met het headshaking-syndroom die erg heftig kunnen reageren op vliegen. Vliegen kunnen nu eenmaal erg irritant zijn waardoor paarden gaan schudden omdat dit soms de enige manier is om hier vanaf te komen. Maar zeg nu eens zelf, hoe zou jij reageren als heel je hoofd vol zat met allerlei vliegen?

Het is belangrijk om onderscheid te maken in de manieren waarop een paard kan schudden. In sommige gevallen is er niets aan de hand, en is een paard gewoon speels en jolig. Soms komt schudden voort vanuit een bepaalde blokkade of ongemak ergens in het lichaam. En dan heb je nog de ongecontroleerde snelle tic die hoort bij het headshaking-syndroom.    

(Normaal) paardengedrag

Bij een paard dat gecontroleerd schud, dan is het dus een bewuste beweging die wordt gemaakt om allerlei redenen. Dit kan zijn vanwege irritatie door bijvoorbeeld een irritante vlieg, als je paard net zijn/haar hoofd heeft gestoten, in een jolige bui of omdat hij/zij iets van je wil.

Schudden om vliegen te verjagen

Opzij zwaaien met het hoofd in een jolige bui

Na het stoten van het hoofd

Schudden vanuit ongemak (gecontroleerde beweging)

Ook oorzaken zoals stress of fysieke ongemakken kunnen ertoe leiden dat paarden (gecontroleerd) beginnen met het schudden van hun hoofd. Hiermee is er nog geen sprake van het headshaking-syndroom (dus geen beklemming van één van de zenuwen op het hoofd) maar is het wel verstandig om te achterhalen waar jouw paard ongemak ervaart.

Schudden tijdens het rijden

Schudden op stal (Door stress)

Schudden door pijn (denk bijv. aan koliek)

Ongecontroleerde tic 

Bij een paard met het headshaking-syndroom ziet dit schudden eruit als een snelle tic. Het paard schud dan ongecontroleerd met het hoofd. Dit is vaak een hele vlugge beweging die zich niet laat stoppen. De beweging kan zowel horizontaal als verticaal zijn, en soms zelfs beide. Als je niet goed kunt bedenken hoe een zenuwtic er uitziet dan zou je een persoon met de aandoening ‘tourette’ met fysieke verschijnselen als voorbeeld kunnen nemen.

Een andere manier waarop mensen de tic veel omschrijven is alsof een paard een stroomstoot krijgt toegediend van binnenuit.

Wat ik veel tegenkom is dat paarden allerlei labeltjes opgeplakt krijgen, die het vinden van een passende oplossing belemmeren. Daar wil ik je met dit artikel dan ook voor behoeden.

Zo komt het regelmatig voor dat ik filmpjes toegestuurd krijg van mensen die ervan overtuigd zijn dat hun paard het headshaking-syndroom heeft, terwijl dit gaat om een gecontroleerde manier van schudden.  De diagnose is dus al niet goed, de onderliggende oorzaak is totaal anders en waarschijnlijk bevind deze zich ook op een plek elders in het lichaam. Wanneer je als eigenaar dan focust op het headshaking-syndroom dan vind je nooit een oplossing omdat de onderliggende oorzaak niet wordt aangepakt. 

Wat ik helaas ook zie gebeuren is dat mensen hun paard labelen als zijnde headshaker, met een paard dat zijn hoofd opzij zwaait in een jolige bui en ze vervolgens bij een therapeut terecht komen die het paard in kwestie een flink aantal keer behandeld, zonder dat er iets wordt opgelost of aan de hand is. 

Ik wil je dus benadrukken om een beetje je boerenverstand te blijven gebruiken en dingen echt te beredeneren vanuit logica. Daar ben jij en uiteindelijk dus ook je paard misschien nog wel het meest bij geholpen. 

Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel een beter beeld hebt gekregen van het verschil tussen hoofdschudden en de tic het headshaking-syndroom.  Wil je meer over dit onderwerp lezen? Dan raad ik je aan om hier ook mijn artikel over 'Wat is headshaking?' te lezen. 

Bekijk dan mijn (gratis) online masterclass 'Eerste hulp bij Headshaking'.  In deze online masterclass  neem ik je mee in de wereld van het headshaking-syndroom en ontvang je duidelijke uitleg met alleen de meest relevante informatie en nodige  stappen om jouw headshaker weer schudvrij te maken.