Mijn paard ziet spoken!

Je bent er aan gewend geraakt en vaak hoor ik dan ook ‘Mijn paard is gewoon zo’. Je hebt een paard dat snel is afgeleid, veel spanning pakt en vaak schrikt. Ontspannen? Hoe moet dat?

Tijdens mijn dagelijkse werk kom ik veel paarden en ruiters tegen die hier tegenaan lopen en daardoor in een neerwaartse spiraal terecht komen. Vaak komen er allerlei hulpteugels aan te pas om het paard ‘in bedwang’ te houden of wordt de training gestaakt omdat de ruiter het simpelweg niet meer ziet zitten. Wat deze kwestie nou juist zo moeilijk maakt, is dat iedereen in je omgeving hier een duidelijke mening over heeft maar deze vaak uiteenlopen. Dus waar doe je nu eigenlijk goed aan?

Allereerst is het goed om te begrijpen dat een paard een ‘vluchtdier’ is. Je paard zal ten alle tijden alert zijn op de omgeving om ervoor te zorgen dat hij/zij op de vlucht kan slaan als er gevaar dreigt. Ieder paard heeft dit natuurlijk instinct in zich, al tonen sommige het meer dan andere paarden. Dit instinct zorgt ervoor dat ze kunnen overleven en zich aan kunnen passen aan de situatie. Dit enorme aanpassingsvermogen zien we ook terug bij de paarden bij ons op stal. We zetten ze in een box, springen op hun rug, zetten ze in een hokje op wielen om ze te vervoeren, halen ze weg van hun 'kudde' omdat we een buitenritje gaan maken.  Voor ons is dit heel normaal, maar hoe normaal is dit voor onze paarden?

Een paard is een vluchtdier. Ze leven in kuddes en konden bewegen en eten wanneer ze maar wilden. Ze werden nooit gedwongen tot stilstaan, leefden niet in kleine ruimtes en ze waren nooit alleen. Als het niet veilig was konden ze vluchten en in alle vrijheid hun natuurlijke instincten volgen die ervoor zorgde dat ze gevaarlijke situaties overleefde.

Tegenwoordig staat het paard het grootste gedeelte van de dag op stal. Ondanks dat kan een paard zichzelf niet anders gedragen dan gewoon 'paard te zijn'. Hij beschikt nog steeds over dezelfde instincten. Een paard is dus enkel aan het overleven en vertoont niet een bepaald gedrag, zoals schrikken, om je te pesten. Het is dus van belang dat je een veilige omgeving creëert voor je paard. Dit begint dus al met een stukje leiderschap van jouw naar je paard toe. Jij zult eerst de ultieme leider moeten worden die in staat is te beschermen, voordat je paard je vertrouwt.

Naast het natuurlijk instinct is er een ander feit dat meespeelt wanneer je een 'schrikkerig' paard hebt. Doordat wij paarden op stal houden en ze allerlei dingen laten doen waar ze niet echt voor gemaakt zijn, raken ze sneller uit hun natuurlijke balans. Wanneer een paard zich stoot, valt 0f uitglijdt zorgt dit voor een spanning in de zachte weefsels. (Denk hierbij bijvoorbeeld aan bindweefsel). In de natuur heeft het paard toegang tot kruiden die ervoor zorgen dat het lichaam deze spanning weer loslaat. Wanneer dit niet het geval is zal een paard gaan compenseren tot dat hij niet verder kan. (Survival of the fittest)

In 'gevangenschap' zal een paard zich nu eenmaal vaker stoten en heeft het meer kans tot uitglijden of vallen.  Een paard raakt dus sneller uit de natuurlijke balans.  Ze hebben geen toegang tot bepaalde kruiden en gaan hierdoor compenseren. In veel van de gevallen komen wij hier als mens te laat achter. Dit komt omdat wij eigenlijk geen goede, gezonde voorbeelden kennen en we raken daarom snel gewend aan een paard en bestempelen een paard dan ook vaak als 'hij is gewoon zo'.

Een paard dat bijvoorbeeld veel schrikt zal ongetwijfeld veel druk op zijn schedel hebben staan. Doordat hij minder kan waarnemen met sommige zintuigen, zal hij extra op zijn natuurlijk instinct moeten vertrouwen om te overleven. Deze druk op de schedel ontstaat ook door ongelukjes zoals vallen, stoten, uitglijden, verkeerde training, verkeerd gebruik van harnachement en ga zo maar door.  De schedel bestaat uit verschillende delen welke kunnen bewegen. Ieder deel van de schedel staat op zijn beurt weer in verbinding met een deel elders in het lichaam. Er bestaan veel verschillende varianten in het hebben van spanning/druk op de schedel waardoor dit zich kan uiten in verschillende klachten. Ik heb hieronder een aantal voorbeelden gezet ;

De meest eenvoudige manier om te zien of je paard spanning heeft is als volgt;

Maak een foto van het hoofd van je paard. Zorg ervoor dat deze recht van voren is genomen en van dichtbij zodat je goed kunt gaan observeren.

Trek nu een lijn boven de oren van je paard. En let hierbij of er verschil is tussen de hoogte van de oren. Is dit het geval?

Trek nu een lijn onder de oren van je paard. Let hierbij weer op of er een verschil is tussen links en rechts. Is je paard scheef?

Trek een lijn boven de ogen van je paard en kijk of  de ogen gelijk staan of dat er misschien verschil tussen zit.

Trek een lijn onder de ogen van je paard en let hierbij weer goed op naar wat je ziet.

Trek een lijn onder de jukbenen van je paard. Zijn ze gelijk? Of zijn ze verschillend qua lengte of van vorm?

Trek nog een lijn boven de neusgaten van je paard en kijk hierbij naar wat opvalt. Zijn ze gelijk of ongelijk?

Als laatst trek je een lijn onder de neusgaten van je paard en kijk je nogmaals 'zijn ze gelijk'.

Je kunt ook het hoofd voelen van je paard. Let hierbij goed op hoe het hoofd van je paard voelt. Voelt het als bot? Zijn de spieren hard of zacht? Of voel je misschien harde gebieden halverwege een spier? Let hierbij goed op hoe je paard hierop reageert.